ابنیه تخت جمشید بر فراز سکویی احداث گردیده واجداد داریوش نیز عمارات خود را بر چنین سکوهایی ایجاد میکردند.سنگ در معماری هخامنشی جایگاه خاصی داشت. در تخت جمشید نیز بیشتر ستون ها،جرزها ودرگاهها از سنگ ساخته شده اند.برای چیدن دیوار،سنگهای بزرگ را تراشیده ودم دار میکردند آنگاه آنها را روی هم میچیدند.گاهی به جای ملاط از قیر طبیعی استفاده میکردند.اما در بیشتر موارد سنگها را میتراشیدند وبدون ملاط روی هم میچیدند وبه وسیله بست آهنی به هم متصل میکردند.در تخت جمشید از خشت وگل نیز زیاد استفاده شده است.در برخی تالارها وعمارات وسیع دیوارها از خشت وگل وقاب ورودیها وپنجره ها از سنگ تراشیده شده اند.روی دیواره های گلی را با گچ منقوش یا آجرهای لعابدار منقوش پوشانیده اند.دیوار دفاعی تخت جمشید هم از خشت وگل بوده است.پوشش تالارها از چوب سدر یا سرو و بر فراز ستونهای سنگی استوار بوده است.چوب تنها در پوشش کاربرد نداشته بلکه برخی از ستونها نیز چوبی بوده که بر پایه ستونهای سنگی استقرار می یافته است.شواهدی در دست است که درها وبرخی نقشهای حجاری شده در تخت جمشید با ورقه طلا وفلزات گرانبها مزین بوده و دور از واقعیت نمی تواند باشد که در تخت جمشید هم مانند شوش از نقره ومس وعاج ولاجورد وعقیق در تزئینات ونماسازی استفاده شده است.رنگ نیز در تزیینات معماری تخت جمشید عنصر مهم وقابل توجهی بوده است وتیرهای چوبی سقف تزیین رنگی داشته اند.

بسیاری از تاسیسات تخت جمشید را سازندگان آپادانای شوش ساخته اند ومصالحی را در ان بکار برده اند که در شوش مورد استفاده قرار گرفته است.برای آگاهی از چگونگی بنای تخت جمشید ومصالح به کار رفته در آن بخشهایی از گزارش داریوش در باره کاخ شوش را مرور میکنیم:

این کاخی است که من(داریوش)در شوش بنا کرده ام.تزیینات آن از راه دور آورده شده "چوب سدر" را از کوه موسوم به جبل لبنان آورده اند ..."چوب میش مکن" از گنداره(ناحیه ای مین هند وافغانستان در حدود پیشاور) وکرمان حمل شد،طلایی که در اینحا به کار رفته از ساردس(یکی از شهرهای آسیای صغیر،از فتوحات کوروش)وبلخ آورده شد."سنگ لاجورد وعقیق که اینجا استفاده شده از خوارزم(ناحیه ای در کنار جیحون که سابقا شانزدهمین ساتراپ ایران بوده است)آورده اند.نقره ومس که در اینجا به کار رفته از مصر آورده شده.تزییناتی که دیوارها را مزین داشته اند از ایونیه_جزایر ساحل غربی یونان)آورده شده.عاجی که به کار رفته از حبشه،هند ورخج(ناحیه قدیمی بین سیستان وهند)حمل شده.ستونهای سنگی که اینجا کار گذاشته شده است از شهری به نام ابیردوش در ایلام آورده شده.

شواهد ویافته های باستان شناسی در تخت جمشید حاکی از این واقعیت هستند که مصالح وتزیینات بناهای تخت جمشید نیز همانند کاخ شوش بوده است. 

نوشته شده در شنبه 89/6/20ساعت 3:27 عصر توسط مریم هدایت نظرات ( ) |